Vai trò của thư viện đối với sự nghiệp đổi mới giáo dục đại học. Thư viện Trường Cao đẳng Công nghiệp Tuy Hòa cần có các giải pháp xây dựng thư viện thành “giảng đường thứ hai” cho sinh viên đáp ứng nhu cầu đào tạo đại học theo học chế tín chỉ.

Để đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp hiện đại hoá, công nghiệp hóa đất nước, đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân và yêu cầu hội nhập quốc tế trong giai đoạn mới, giáo dục đại học nước ta phải phải đổi mới một cách mạnh mẽ và toàn diện. Đảng chủ trương phát triển và đổi mới giáo dục phải phát huy bản sắc dân tộc, tiếp thu tinh hoa nhân loại và tiếp cận sự phát triển giáo dục đại học tiên tiến trên thế giới.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Qui chế Đào tạo đại học và cao đẳng hệ chính quy theo hệ thống tín chỉ,kèm theo Quyết định số 43/2007/QĐ-BGD&ĐT ngày 15 tháng 8 năm 2007. Để thực hiện qui chế này trường Cao đẳng Công nghiệp Tuy Hòaphải đổi mới toàn diện, không chỉ đổi mới mục tiêu, nội dung chương trình, phương pháp giảng dạy mà còn phải đổi mới về cơ sở vật chất, đặt biệt là đổi mới công tác thư viện phục vụ cho việc đào tạo cao đẳng, đại học theo học chế tín chỉ.

1. Vai trò của thư viện đối với đào tạo đại học theo học chế tín chỉ

Thư viện là một trong những kênh cung cấp thông tin và tri thức được Đảng và Nhà nước đánh giá cao. Đặc biệt là thư viện đại học có vai trò rất quan trọng trong sự nghiệp đào tạo nguồn nhân lực cho đất nước thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.Qui mô đào tạo của các trường cao đẳng, đại học được xác định trên cơ sở đảm bảo các điều kiện, như chất lượng giảng viên, cơ sở vật chất phục vụ đào tạo, phòng học, phòng thí nghiệm, ký túc xá sinh viên, và quan trọng nhất là thư viện. Đảng chỉ đạo:“Tăng cường năng lực và nâng cao chất lượng hoạt động của thư viện ở các trường; hình thành hệ thống thư viện điện tử kết nối các trường trên cùng địa bàn, cùng một vùng và trên phạm vi toàn quốc”⁽¹⁾.

Trường Cao đẳng Công nghiệp Tuy Hòa có vai trò nòng cốt trong việc đào tạonguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Phú Yên và góp phần phát triển khu vực Trung Bộ - Tây Nguyên và cả nước.Nhà trường đã thực hiện sứ mạng của mình là đổi mới giáo dục, đào tạo theo học chế tín chỉ, lấy người học làm trung tâm,phát huy tính độc lập sáng tạo của người học.

Trước kia, người thầy chủ yếu là truyền đạt tri thức cho sinh viên qua các bài giảng hay giáo trình. Ngày nay, thay vì lên lớp thuyết trình, giảng giải một vấn đề thông qua các bài giảng hay giáo trình, người thầy hướng dẫn cho sinh viên phương pháp thu thập thông tin, tự học, tự nghiên cứu một cách có hệ thống, có tư duy khoa học và tổng hợp. Thay vì nêu ra chân lý, các giảng viên hướng dẫn cho sinh viên của mình tự tìm ra chân lý, tự tìm tài liệu, tự vận dụng óc phán đoán, suy luận, đối chiếu để đi đến một kết luận tổng hợp có tính sáng tạo. Chính vì vậy, Thư viện cần xây dựng cho người học một môi trường tự học lý tưởng như là“giảng đường thứ hai”của họ.

2. Một số giải pháp xây dựng thư viện thành“giảng đường thứ hai”đáp ứng nhu cầu đào tạo đại học theo học chế tín chỉ ở Trường Cao đẳng Công nghiệp Tuy Hòa

2.1 Hiện đại hóa công tác thư viện

Trong những năm gần đây, nhà trường rất coi trọng công tác thư viện, và thư viện cũng đã dần được đổi mới. Tuy nhiên, quá trình đổi mới còn rất chậm và còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu thông tin/tài liệu đối với người sử dụng. Năng lực phục vụ bạn đọc chỉ ở mức độ mượn trả tài liệu và tra cứu thông tin thư mục tài liệu có trong thư viện. Bước đầu xây dựng thư viện sốnhưng chưa tổ chức khai thác sử dụng hiệu quả.

Mặc khác, giới hạn tài liệu trong thư viện không đủ đáp ứng nhu cầu thông tin của bạn đọc. Cần phải có sự liên kết giữa các thư viện trong khu vực, thậm chí sự liên kết còn vượt ra khỏi phạm vi quốc gia để có thể chia sẻ nguồn thông tin cho nhau. Áp dụng máy tính và những công nghệ hiện đại để hiện đại hóa các hoạt động thư viện là giải pháp tối ưu nhằm nâng cao chất lượng phục vụ và mở rộng khả năng cung cấp thông tin cho bạn đọc.

2.2 Xây dựng nguồn học liệu đa dạng và phong phú

Mục tiêu chiến lựơc phát triển Ngành Thư viện Việt Nam đã nêu rõ: các thư viện đại học phải biết“Sử dụng các thành tựu mới nhất của ngành công nghệ thông tin, nhất là các công nghệ INTERNET, nâng cao chất lượng của vốn tài liệu và phát triển các dịch vụ thông tin - thư viện hiện đại, phục vụ cho nhiều đối tượng bạn đọc với các phương tiện thông tin khác nhau”.⁽²⁾

Thư viện phải biết thu thập, lựa chọn những tài liệu có giá trị nhất, phù hợp với chương trình đào tạo bổ sung vào vốn tài liệu của thư viện để ngày càng phong phú, đa dạng hơn. Sử dụng công nghệ phần mềm xây dựng các bộ sưu tập tài liệu chuyên ngành một cách khoa học, giúp cho người học tìm được tài liệu dễ dàng và chính xác. Tổ chức dịch vụ cung cấp thông tin theo yêu cầu và tạo ra nhiều sản phẩm thông tin – thư viện cung cấp cho bạn đọc phục vụ cho nhu cầu học tập, nghiên cứu của họ

2.3 Thay đổi tầm nhìn và phong cách phục vụ của CBTV

CBTV chúng ta xưa nay thường có tầm nhìn“hướng nội”,chỉ biết sắp xếp kho tài liệu của mình ngăn nắp và nhẫn nại ngồi chờ bạn đọc đến mượn. Để Thư viện thực sự trở thành“giảng đường thứ hai”cho sinh viên thì CBTV cần có tầm nhìn“hướng ngoại”,hướng về bạn đọc, hướng đến những nhu cầu của bạn đọc, chọn lọc thông tin và tạo ra những sản phẩm thông tin có giá trị để giới thiệu và phục vụ cho họ.

Ngày nay, bạn đọc đã trở thành khách hàng của thư viện, là những thượng đế cần được phục vụ một cách tốt nhất. Nếu đầu tư xây dựng thư viện thật hiện đại mà không thu hút bạn đọc đến sử dụng thì đó là sự lãng phí đáng chê trách. Phải làm thế nào để bạn đọc luôn cảm thấy thư viện là nơi mà mình luôn được chào đón. Thậm chí, cần thiết đưa các chiến lược marketing vào trong hoạt động thư viện.

Hơn thế nữa, nhu cầu học tập, nghiên cứu và tìm kiếm thông tin của bạn đọc ngày càng lớn. Yêu cầu của bạn đọc không còn đơn giản là yêu cầu tài liệu mà là yêu cầu các bit thông tin nhanh chóng, kịp thời và chính xác. Do vậy, CBTV phải có những kỹ năng cần thiết để quản lý thông tin, cung cấp thông tin cho bạn đọc và thực hiện vai trò của người cố vấn học tập.

2.4 Đào tạo người sử dụng thư viện

Khi thư viện ngày càng được hiện đại hoá với các trang thiết bị hiện đại và các công nghệ mới là một trở ngại đối với sinh viên trong việc sử dụng thư viện. CBTVcần hướng dẫn cho sinh viên sử dụng các trang thiết bị và những tiện nghi của thư viện một cách hợp lý. Trang bị cho sinh viên những kỹ năng tìm kiếm thông tin và chọn lọc thông tin, giúp họ xác định được phạm vi, qui mô của thông tin mà họ cần, đánh giá được thông tin và nguồn tin một cách độc lập có phê phán trên nền tảng tri thức sẵn có và sử dụng thông tin tìm được cho mục đích học tập và nghiên cứu một cách hiệu quả.

Thư viện phải tạo mọi điều kiện cho người học dễ dàng tiếp xúc với tài liệu, sử dụng tài liệu và sử dụng các dịch vụ của thư viện một cách thoãi mái, không bị gò bó bởi các thủ tục đăng ký rườm rà mất thời gian.

3. Kết luận

Thư viện đại học phát triển theo hướng hiện đại hoá không chỉ là yêu cầu chủ quan mà là một tất yếu khách quan. Muốn phát triển thư viện phục vụ cho việc đổi mới giáo dục đào tạo đại học theo học chế tín chỉ là cả một quá trình xây dựng lâu dài đòi hỏi nhiều thời gian và sự nổ lực rất lớn của CBTV. Được sự quan tâm của Đảng ủy và Ban giám hiệu nhà trường, Thư viện Trường Cao đẳng Công nghiệp Tuy Hòa đã và đang từng bước hiện đại hóa, vốn tài liệu ngày càng được phát triển đa dạng hơn và phong phú hơn, suy nghĩ và phong cách phục vụ của CBTV cũng dần được thay đổi. Để xây dựng Thư viện thực sự trở thành“giảng đường thứ hai”cho sinh viên, đáp ứng nhu cầu đào tạo theo học chế tín chỉ của nhà trường, tập thể CBTV cần phải nổ lực hơn nữa và lãnh đạo nhà trường cần phải quan tâm đầu tư cho công tác thư viện.