Nằm trong loạt bài hướng dẫnphương pháp bài bài thi Tiếng AnhTHPT Quốc Gia,Thích TiếngAnh chia sẻ “Hướng dẫn cách làm bài ngữ pháp – từ vựng Tiếng Anh ôn thi THPT Quốc Gia“. Bài này sẽ đưa ra cách làm dạng bài tập câu hỏi trắc nghiệm về ngữ pháp Tiếng Anh và câu hỏi chức năng giao tiếp, gồm các bí quyết, các điểm ngữ pháp cần chú ý, các công thức Tiếng Anh quan trọng, phương pháp giúp bạn đạt điểm cao trong kì thi THPT Quốc Gia môn Tiếng Anh.

I. CÁCH LÀM CÁC CÂU HỎI NGỮ PHÁP – TỪ VỰNG

Về câu lẻ, dạng này rất rộng, để làm được dang bài này thì từ mới sách giáo khoa cũng như các chuyên đề ngữ pháp đóng vai trò quan trọng.

Sau đây là một số lưu ý cũng như trường hợp ngoại lệ thường gặp trong đề thi mà mình tổng hợp được:

1. THỜI ĐỘNG TỪ

Ngoài các thời cơ bản, hãy chú ý các thời hoàn thành (HTHT, TLHT, QKHT). Các thời này được cho là khó nên rất hay xuất hiện trong đề =))

• Dấu hiệu HTHT: since, for, up to now, so far, …
• Dấu hiệu TLHT: by the time + mốc tương lai
• Dấu hiệu QKHT: by the time + mốc quá khứ

Một ít chuyển đổi QKĐ và QKHT:

QKHT before QKĐ
QKĐ after QKHT

Ngoài ra, nhớ để ý chủ ngữ vị ngữ để xem thể chủ động hay bị động nha.

2. CÂU BỊ ĐỘNG

Cấu trúc chung bắt buộc của mọi câu bị động

Theo đó, động từTOBEđược biến chiển linh hoạt ứng với các thời động từ cụ thể.

Mình xin phép không nhắc lại ở đây, sẽ có 1 bài viết cụ thể hơn về hiện tượng ngữ pháp này.

Ở đây, mình chỉ muốn lưu ý hành trang trước khi đi thi các cấu trúc bị động đặc biệt sau:

a, Bị động với câu 2 tân ngữ

Cấu trúcchủ độngcủa dạng này là: S – V – O(sb) – O(st)

Trong đó

• O(sb) là tân ngữ GIÁN TIẾP chỉ người
• O(st) là tân ngữ TRỰC TIẾP chỉ vật

Ví dụ:Shegave me the book.

Có 2 cách để chuyển sang thểbị động

• Cách 1: Lấytân ngữ gián tiếp chỉ ngườilàm chủ ngữ

S(sb) + be + VpII + O(st)

Ví dụ:I was given the bookby her.

• Cách 2: Lấytân ngữ trực tiêp chỉ vậtlàm chủ ngữ

S(st) + be + VpII + GIỚI TỪ + O(sb)

Ví dụ:The book was given TO meby her.

MỘT SỐ CỤM TỪ THƯỜNG GẶP

A, BỊ ĐỘNG KÉP

Cấu trúc chủ động:

They/ people + V tường thuật (say/ think/ believe/ suppose/…) +thatS V O

Có 2 cách chuyển sang dạng bị động:

Cách 1:Dùng chủ ngữ giả “It”

It + Be + PII tường thuật (said/ thought/ believed/ supposed/…) +that+ S V O

• Với dạng này, ta chỉ chuyển vế đầu tiên thành bị động còn mệnh đề sauthatgiữ nguyên.
• Động từ TOBE chiasố íttheo chủ ngữ mới “It” và theothời ban đầucủa động từ tường thuật.

Cách 2: Dùng chủ ngữ mệnh đề sau “that”

S + Be + PII tường thuật (said/ thought/ believed/ supposed/…) + to V/ have PII

• Thời của động từ TOBE tuân theothời của động từ tường thuật câu gốc, số ít hay số nhiềuchia theo chủ ngữ mới.
• Vế sau dùng TO V khi V tường thuật và V mệnh đề chínhcùng thời,dùng TO HAVE PII khi có sựlệch thờigiữ 2 động từ này.

B, BỊ ĐỘNG VỚILET, MAKE, HAVE/ GET

3. CÂU TRỰC TIÊP GIÁN TIẾP

• Câu trực tiếp – gián tiếp có 1 nguyên tắc cơ bản đó là:LÙI THỜI

Trong đó,chủ thể của hành động, thời động từ, các mốc thời gian và các từ chỉ vị trí,… đều sẽ được thay đổi cho phù hợp với hoàn cảnh được tường thuật lại.

Thay vì các quy tắc cơ bản, mình muốn tập trung vào các dạng đặc biệt hơn hay xuất hiện trong đề:

a,Với câu trần thuật

Ngoài việc dùng “Said that” và lùi lại toàn bộ lời nói trực tiếp, những động từ sau được sử dụng để diễn đạt ý bao trùm cả câu:

• V – O – To V:ask, tell, advise, allow, enable, encourage, forbid, force, hear, instruct, invite, order, permit, persuade, request, remind, train, urge, want, tempt…
• V – To V:agree, appear, arrange, attempt, ask, decide, determine, fail, endeavour, happen, hope, learn, manage, offer, plan, prepare, promise, prove, refuse, seem, tend, threaten, try, volunteer, expect, want,…
• V – Ving:deny,mind, suggest …
• V – Giới từ – Ving:thank, apologize, accuse,insist, …

CHÚ Ý:

• ADVISED/ALLOW/PERMIT/ RECOMMEND
  • Có tân ngữ:Advise/allow/permit/recommend+ Sb +to V:khuyên/cho phép/ đề nghị ai làm gì.
  • Không có tân ngữ:Advise/allow/permit/recommend+V-ing: khuyên/cho phép, đề nghị làm gì
• SUGGEST
  • Đề nghị cùng làm gì:SuggestVing
  • Đề nghị người khác làm gì:Suggest(that) S (should) V
• FORGET/ REMEMBER/ REGRET
  • Hiện tại – tương lai:Remember/forget/regretto V:nhớ/quên/tiếc sẽ phải làm gì.
  • Quá khứ:Remember/forget/regretV-ing:nhớ/quên/tiếc đã làm gì
• SEE/HEAR/SMELL/NOTICE/WATCH
  • Chứng kiến 1 phần của hành động:See/hear/smell/feel/notice/watch+ O + V-ing
  • Chứng kiến toàn bộ hành động:See/hear/smell/feel/notice/watch+ O + V:người nói

5. MẠO TỪ

a, A + phụ âm

b, An + nguyên âm (a, e, i, o, u)

*Chú ý 1: An + các từ viết tắt có chữ cái đầu tiên phát âm như 1 nguyên âm: HTC, MP, MC, LG,…

An + N bắt đầu bằngunhưng phát âm là /ʌ/

Ví dụ:

• an umbrella /ʌmˈbrel.ə/
• A + N bắt đầu bằngunhưng phát âm là /ju/

Ví dụ:

• a uniform /ˈjuː.nɪ.fɔːm/

*Chú ý 2: Câu hỏi nhãn hiệuWhat MAKE is it? –It’s A/AN + nhãn hiệu.

c, The + N đã xác định hoặc là duy nhất.

6. LIÊN TỪ

Đọc câu cẩn thận để tìm ra quan hệ ngữ nghĩa của các vế câu.

Có 2 loại liên từ chính:

• Một số liên từ đi với1 vế câu(nối câu):however, therefore, và những từ đồng nghĩa của chúng. (Chú ý: Trước các liên từ này là dấu “.” hoặc “;” và sau đó phải có “,”)
• Và các liên từ nối2 vế câu:although, because, so, but, and,và những từ đồng nghĩa với chúng.

7. GIỚI TỪ:

Giới từ có nhiều loại:

• Giới từ chỉ vị trí
• Giới từ chỉ thời gian
• Giới từ chỉ sự chuyển dịch
• Giới từ trong cụm động từ
• …

Hầu hết trường hợp, những câu giới từ thường không quá khó để làm. Tuy nhiên, mình vẫn có một sốlưu ýnho nhỏ:

• On+Thứ trong tuần(On Monday),In+Buổi trong ngày(In the morning)NHƯNGOn+Buổi của một thứ xác định trong tuần(On Monday morning)
• KHÔNG ĐƯỢC áp dụng nghĩa tiếng Việt vào việc điền giới từ.

Ví dụ:

• Thảo luận về vấn đề gì:discuss st/ A discussionaboutst(không dùng about với động từ discuss)
• Lịch sự với ai:be politetosb(không dùng with)

KHÔNG NÊNsuy luận từ các từ khác cùng trường nghĩa (hoặc cùng word family)

Ví dụ:

• Dependon –Be dependentonNHƯNG Be independentof
• Hãy làm nhiều đề để mở rộng vốn giới từ của mình nhé.
• KHÔNG PHẢI lúc nào sau giới từ cũng là Ving

Ví dụ:go on to V

8. CÂU ĐIỀU KIỆN

a,Điều kiện loại 0= luôn đúng (khi có các từ Sun, Earth, Water, Wind…)

b,Điều kiện loại 1= có thể xảy ra

• Đảo ngữ:ShouldS V, S will/can V

c,Điều kiện loại 2= không thể xảy ra HT

• Đảo ngữ:WereS Be/ To V, S would V

d,Điều kiện loại 3= không thể xảy ra QK

• Đảo ngữ:HadS P2, S would have P2

e,Điều kiện 2-3 hỗn hợp= không làm ở QK, nhận hậu quả hiện tại

Dạng đặc biệt của câu điều kiện:

1.Unless = IF…not

1. Provided/ providing/ supposed/ supposing (that) = IF
2. Without/ but for N, S wouldn’t have P2: nếu không nhờ có…

= IF it hadn’t been for V, S wouldn’t have P2

LƯU Ý

• KHÔNG CÓ TƯƠNG LAI ở vế IF.
• ĐK loại 2- 3 có thể ghép với nhau trong cùng câu, còn loại 1 – 2, và1- 3 thì không.

9. ĐẢO NGỮ

Đảo ngữ là hình thức đảo trợ động từ lên trước chủ ngữ. Trợ động từ được lấy theo thời:

• HTĐ: do/does/am/is/are
• HTTD: am/is/are
• HTHT: have/has
• QKĐ: did
• QKTD: was/were
• QKHT: had
• TLĐ: will
• TLG: am/is/are
• TLTD: will
• TLHT: will

….

Đảo ngữ khi đầu câu có cáctừ phủ địnhnhư NO, NOT, LITTLE, HARDLY (SCARELY/ RARELY/ SELDOM/…)

Vì trong đề chỉ là 1-2 câu đảo ngữ thôi nên hãy để ý các trường hợp sau nhé!

Đảo ngữ với ONLY

• Only then/ later
• Only + giới từ (by/ with/ for/…) + N
• Only + liên từ (until/ when/ if/ after…) + mệnh đề

Đảo ngữ với NOT UNTIL

-Cấu trúc gốc của Not until nè:

It is/was not until <mốc thời gian> that <mệnh đề S V O>

= S notV O until <mốc thời gian>

-Đảo ngữ:Not until <mốc thời gian> <trợ động từ> S Vnguyên O

1. Đảo ngữ với NO SOONER …THAN… (HARDLY…WHEN…)

No sooner had S P2 than S V: vừa mới… thì

=Hardly had S P2 when S V

Để nhớ được cái gì đi với than, cái gì đi với when thì các bạn hãy coiNo soonERnhư 1 dạngso sánh hơn, mà đã so sánh hơn thì phải có“than”:”>

Đảo ngữ với TỪ/ CỤM TỪ CHỈ VỊ TRÍ/ PHƯƠNG HƯỚNG

Nếu bạn thấy có giới từ chỉ vị trí kiểu:on/ in/ under/ behind/…đứng đầu câu thì khi đảo ngữ HÃY MANG NGUYÊN CẢ ĐỘNG TỪ GỐC LÊN, không phải trợ động từ, mà là động từ chính của câu đó luôn ý.

Các trạng từ chỉ phương hướng kiểuinto/ to/ towardscũng tương tự nhé.

Ví dụ:Underthat tablelaythe cats.

Intothe rest-roomranthe boy.

10. SO SÁNH

Vì đây là bài hướng dẫn làm bài, nên các cấu trúc cơ bản vềso sánh kém, bằng, hơn, hơn nhấtmình xin phép không nhắc lại. Bạn nào còn chưa nắm vững phần này có thể tìm trên gg có rất nhiều luôn nhaa.

Quy tắc cơ bảncủa câu so sánh là:TÍNH TỪ NGẮN + ĐUÔI –ER/ -ESTvàTÍNH TỪ DÀIthêmMORE/MOST

Mình chỉ muốn lưu ý với các bạn cáctrường hợp đặc biệtnhư là:

So sánh số lần

Số lần (twice/ three times/ ten times…) + as adj as

So sánh nhấn mạnh

Nhấn mạnh so sánh bằng:

Nowhere near + as adj as

Nhấn mạnh so sánh hơn:

• Hơn nhiều:far/ much/ a lot/ even/ still/ greatly/ a great deal…+ Adj-ER/ more adj + than
• Hơn một chút:a bit/ a little/ slightly/….+Adj-ER/ more adj + than

Nhấn mạnh so sánh nhất:

By far+ the + Adj-EST/ most adj

So sánh kép

• So sánh đồng tiến: (càng…càng..)

The Adj-ER/ more adj+ S Vthe Adj-ER/ more adj+ S V

• So sánh lũy tiến: (càng ngày càng)

S VAdj-ER and Adj-ER/more and more adj

Cấu trúcwould rather V = would prefer to V

Similar, same, like, as, different from

• Be similar to N >< be different from N
• The same as N
• Like N
• As adj as/ as SV = because/since SV

11. MỆNH ĐỀ QUAN HỆ

Quy tắc cơ bản và xuyên suốt của dạng này là

• WHICH – vật (thuộc về chủ ngữ/ tân ngữ)
• WHO/ WHOM/ WHOSE – Người (who thay chủ ngữ/ tân ngữ, whom thay tân ngữ, whose thay tính từ sở hữu)
• THAT thay được cho cả 2 (nhưng không đi sau dấu phẩy)

*TRƯỜNG HỢP BẮT BUỘC DÙNG THAT

• So sánh nhất
• Số thứ tự:the first, the second,… the last…
• Những thứ duy nhất: the only
• Đại từ bất định: any- (anyone/ anybody/ anything), some- (someone/ somebody/ something), every- (everyone/ somebody/ everything),…

a,Mệnh đề quan hệ lược bỏ (vì thay cho tân ngữ)

Khi đại từ quan hệ thai thế cho tân ngữ và không đi kèm giới từ trước nó, ta có thể lược bỏ không viết mà câu vẫn đúng.

Ví dụ:

The pen (which/ that) she gave to me 5 months ago is still brand new.

The girl (who/ whom/ that) the teacher is talking about is my elder sister.

b,Mệnh đề quan hệ tỉnh lược (Ving/ Ved/ To V)

• Câu chủ động: Ving
• Câu bị động: Ved
• Các trường hợp bên trên dùng“that”: To V

12. CÂU CHẺ

Là dạng tách chủ ngữ, Tân ngữ, hoặc trạng ngữ của câu ra nhằm nhấn mạnh nội dung đó.

Cấu trúc chung: IT + BE + …..+ THAT +….

XétVí dụ:Nam met Linh at school yesterday.

• Nhấn mạnh chủ ngữ:It wasNamthatmet Linh at school yesterday.
• Nhấn mạnh tân ngữ:It wasLinhthatWAS MET at school by Nam yesterday.
• Nhấn mạnh trạng ngữ:It wasyesterdaythatNam met Linh.

13. CÂU HỎI ĐUÔI

Có3 quy tắcngắn gọn như sau:

• Vế trên thời nào, câu hỏi đuôi lấy trợ động từ thời đó.
• Dạng số ít số nhiều của trợ động từ phụ thuộc vào S thứ 2.
• Vế trước khẳng định vế sau phủ định và ngược lại

Ví dụ:He is your father, isn’t he?

*ĐẶC BIỆT

14. ĐỘNG TỪ KHIẾM KHUYẾT

Ngoài nghĩa và cách dùng các động từ khiêm khuyết thông thường, ta có một số lưu ý sau:

a, Can/ could

• Can V= have an ability to V: chỉ khả năng vốn có
• Be able to V: khả năng có được sau cố gắng
• Can have PII:phỏng đoánkhả năng CÓ THỂ XẢY RA ở quá khứ
• Could have PII:phàn nànviệcđã có thểlàm NHƯNG KHÔNG LÀM.

b, Need

• Need to V:cần làm gì => bị động:Need Ving/ to be PII
• Needn’t V: không cần làm gì
• Need have PII:diễn tả việc lẽ ra cần làm NHƯNG KHÔNG LÀM.

c, Must

• Must V:buộc phải làm gì (ngoại cảnh tác động)
• Have to V: cần phải làm gì (chủ thể tự ý thức)
• Must have PII:phỏng đoánđiều CHẮC CHẮN XẢY RA ở quá khứ.

d, Should

• Should V:nên làm gì
• Should have PII:nuối tiếcviệclẽ ra nênlàm NHƯNG KHÔNG LÀM.

e, May/ might

• May/ might V:có thể làm gì (ý cho phép)
• May have PII:suy đoán không chắc chắnđiều đã CÓ THỂ ĐÃ XẢY RA.
• Might have PII:thể hiện sựlịch sựhoặckhông chắc chắnhơnMay have PII

II. CÁCH LÀM CÂU HỎI GIAO TIẾP

Theo cấu trúc đề hiện nay, mỗi đề đại học chỉ có 2 câu giao tiếp. Tuy nhiên, chúng không quá khó nên việc để sai những câu này là khá đáng tiếc.

Có 2 bước đơn giản mà mình nghĩ khá hợp lý để giải quyết dạng bài này:

BƯỚC 1: ĐỌC ĐỀ

Để làm được dạng câu giao tiếp, trước hết ta cần đọc ngữ cảnh và câu nói của người kia, và suy đoán ra nội dung cần có của câu trả lời.

BƯỚC 2: ĐỌC 4 ĐÁP ÁN, SUY LUẬN LOẠI TRỪ

Sau đó, ta đọc 4 đáp án. Và loại trừ theo 2 cách:

• Loại các đáp án quá bất lịch sự
• Loại các đáp án không phù hợp với nội dung cần điền

Đáp án còn lại sẽ là đáp án đúng.

Sau đây làmột số câu giao tiếp thông dụng:

1. 1. Lời cảm ơn

Khá dễ dàng để nhận biết lời cảm ơn bằng các từ cảm ơn như

• Thanks
• thank you
• it’s very kind/nice of you
• Thankful/ grateful
• ….

Đáp lại dạng câu này ta có các câu đáp khá khiêm tốn như:

• Not at all
• Don’t mention it
• My pleasure
• You’re welcome
• It’s nothing
• …..

2.Lời xin lỗi

Lời xin lỗi thường có dấu hiệu kiểu:

• Sorry
• Apologize
• I’m afraid
• Regret/ regretful
• What a shame/pity
• …

Dưới đây là một số cách đáp lại:

• Never mind
• It’s OK/ fine
• That’s alright
• No worries/ problem
• Forget about it
• It doesn’t matter
• …

3. Lời mời mọc

Would you like….?

• Mời ăn uống: Yes, please…/ No thanks…
• Mời làm gì đó: Yes, I’d love to…/ Sorry I can’t…

4. Lời bày tỏ quan điểm

a, Đồng ý

Trong khi có nhiều cách diễn đạt sự đồng tình, mình xin tóm tắt các keywords chính:

• Agree (I couldn’t agree with you more)
• Right (I think you’re right)
• True (That’s quite true)
• …

b, Không đồng ý

• Disagree (I totally disagree)
• I’m afraid (I’m afraid I don’t share your opinion)
• Not (I don’t agree at all/ I can’t agree with you)
• …

Mira Vân– thichtienganh.com