Môn thi: NGỮ VĂN

– Trước hết là vì hoàn cảnh khắc nghiệt: Cái lạnh của hang đá làm họ kiệt sức.

– Tuy nhiên, nếu các nhân vật biết cách chia sẻ thanh củi của mình thì có lẽ họ đã không chết cóng. Họ không chỉ chết vì cái lạnh của hang đá mà còn chết vì chính cái lạnh từ tâm hồn họ. Đó là sự phân biệt chủng tộc, sự kì thị tôn giáo, sự phân biệt giàu nghèo… Nói cách khác là do lối sống hẹp hòi, ích kỉ, thiếu tình yêu thương đồng loại, thiếu tinh thần đoàn kết cộng đồng trong hoàn cảnh thử thách.

Thí sinh trình bày đoạn văn theo một trong các cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp,…

Thí sinh lựa chọn thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận bằng nhiều cách, song cần đảm bảo:

 Giải thích:

– Sai lầm trong suy nghĩ của sáu người: Phân biệt chủng tộc, tôn giáo, giàu – nghèo, đố kị, ganh ghét, ích kỉ.

– Sai lầm trong hành động: Ai cũng “nắm chặt” “một que củi nhỏ” của bản thân mà không chia sẻ, giúp đỡ, đoàn kết với những người xung quanh để tạo thành đống lửa lớn sưởi ấm cho nhau.

Phân tích, chứng minh:

– Sai lầm của sáu người do họ luôn phân biệt đối xử với những người xung quanh vì người ta có màu da đen – trắng, vì không cùng tôn giáo – nhà thờ, vì giàu nghèo, …

–  Chính từ sai lầm trong suy nghĩ dẫn tới sai lầm trong hành động khi gặp tình huống bất ngờ xảy ra. Họ thà chết rét chứ không chịu chia sẻ phần của mình với những người mà họ kì thị, ghét bỏ, đố kị,…

Bàn bạc, mở rộng:

– Câu chuyện trên cho chúng ta lời khuyên khi gặp khó khăn, hoạn nạn trong cuộc sống chúng ta phải biết đoàn kết, chia sẻ và giúp đỡ nhau cùng vượt qua.

– Cuộc sống không tránh khỏi những trở ngại, thử thách. Để vượt qua, ý chí, nghị lực của con người là chưa đủ, còn cần phải có tinh thần tập thể, ý thức đoàn kết cộng đồng, sự đồng cảm sẻ chia giữa người với người.

– Phê phán lối sống ích kỉ, định kiến, vô cảm là nguyên nhân khiến người ta có những suy nghĩ và hành động sai lầm dẫn đến thất bại.

 Bài học nhận thức và hành động.

– Nhận thức được tác hại của việc thiếu tinh thần đoàn kết và nhận ra sai lầm của lối sống hẹp hòi, ích kỉ, tư tưởng cực đoan,…

– Suy nghĩ và hành động đúng đắn, tích cực, vị tha, nhân hậu.

– Phải có tinh thần đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau để cùng vượt qua khó khăn, hoạn nạn.

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ nghĩa tiếng Việt

Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề

– Tác giả: Tố Hữu là nghệ sĩ – chiến sĩ với chặng đường thơ gắn liền với chặng đường cách mạng của dân tộc:

+ Trước Cách mạng, Tố Hữu thể hiện nhận thức về lí tưởng lớn, về lẽ sống lớn.

+ Sau Cách mạng, Tố Hữu thể hiện trách nhiệm của người nghệ sĩ – chiến sĩ: Văn chương phải phục vụ nhiệm vụ Cách mạng.

– Tác phẩm: Hai bài thơ “Việt Bắc”(1954) và “Từ ấy”(1938) thể hiện sự trưởng thành của hồn thơ Tố Hữu.

* Cảm nhận đoạn thơ của bài thơ Việt Bắc (Tố Hữu):

– Giới thiệu ngắn gọn về đoạn thơ

– Cảm nhận đoạn thơ:

+ Về nội dung: Nổi bật lên cảm hứng sử thi và lãng mạn của cái tôi thi sĩ về một Việt Bắc – căn cứ kháng chiến hào hùng với bao kỉ niệm chiến đấu và chiến thắng. Đoạn thơ gồm 12 câu:

~ Sáu câu đầu: Tràn đầy âm hưởng anh hùng ca về một Việt Bắc chiến đấu và chiến thắng.

~ Hai câu tiếp: Với cảm hứng lãng mạn, hào hùng, ý thơ phóng xa vào viễn cảnh tương lai tươi sáng của dân tộc.

~ Bốn câu còn lại: Việt Bắc căn cứ địa hào hùng với những tên đất, tên làng gắn liền với những chiến công oanh liệt

+ Nhận xét về đặc sắc nghệ thuật của đoạn thơ:

~ Thể thơ lục bát nhịp điệu uyển chuyển vừa trầm hùng vừa tha thiết.

~ Biện pháp so sánh, ẩn dụ thể hiện hình ảnh đoàn quân ra trận mạnh mẽ, phi thường.

~ Hình ảnh, địa danh gần gũi, chân thực gợi những kỉ niệm sâu sắc.

* Liên hệ khổ thơ đầu trong bài thơ Từ ấy (Tố Hữu):

– Chỉ ra nét tương đồng:

Cả hai đoạn thơ của hai bài thơ đều thể hiện tâm trạng vui mừng, tự hào của người chiến sĩ Cách mạng vì được đứng trong hàng ngũ những người chiến sĩ yêu nước, sẵn sàng chiến đấu hi sinh vì đất nước.

– Điểm khác biệt:

+ Khổ 1 của bài thơ Từ ấy thể hiện cung bậc cảm xúc của người thanh niên khi bắt gặp, giác ngộ và được đứng trong hàng ngũ của Đảng. Đó là tâm trạng vui mừng, hạnh phúc khi tìm ra ánh sáng soi đường cho mình. Một hồn thơ đang ngập tràn hạnh phúc bởi tìm thấy lẽ sống mới của bản thân khi bắt gặp lí tưởng cộng sản “mặt trời chân lí”.

+ Đoạn thơ trong bài “Việt Bắc” thể hiện cảm hứng anh hùng ca khi ca ngợi cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc với tình quân dân gắn kết, tinh thần chiến đấu kiên cường, dũng cảm.

* Nhận xét sự trưởng thành của hồn thơ Tố Hữu:

– Đó là sự trưởng thành của người nghệ sĩ từ việc sáng tác văn thơ thể hiện cái tôi của người thanh niên yêu nước đến cái tôi công dân đầy trách nhiệm trước đất nước, trước nhân dân.

– Hai đoạn thơ hay của hai bài thơ còn cho ta thấy sự trưởng thành của người chiến sĩ từ nhận thức, giác ngộ lí tưởng cộng sản đến hành động chiến đấu vì đất nước vì nhân dân.

=> Sự trưởng thành của hồn thơ Tố Hữu:

– Từ người thanh niên yêu nước giác ngộ lí tưởng cách mạng thành người cán bộ cách mạng.

– Từ một thi sĩ yêu nước trở thành cánh chim đầu đàn của thơ ca cách mạng.

1,25

1,25

0,5