I. Lọai hình ngôn ngữ

1. Lọai hình:tập hợp những sự vật, hiện tượng có cùng chung những đặc trưng cơ bản nào đó.

Ví dụ:múa rối, chèo cổ...thuộc lọai hình nghệ thuật sân khấu dân gian,bản tin, phóng sự,tin nhanhthuộc lọai hình báo chí.

2. Lọai hình ngôn ngữ

-Là một kiểu cấu tạo ngôn ngữ, trong đó bao gồm một hệ thống những đặc điểm có liên quan với nhau, chi phối lẫn nhau.

-Có 2 lọai hình ngôn ngữ: lọai hình ngôn ngữ đơn lập, lọai hình ngôn ngữ hòa kết.

-Tiếng Việt thuộc lọai hình ngôn ngữ đơn lập

II. Đặc điểm loai hình của tiếng Việt

1. Tiếng là đơn vị cơ sở của ngữ pháp.Về mặt ngữ âm, tiếng là âm tiết . Về mặt sử dụng, tiếng có thể là từ hoặc yếu tố cấu tạo từ

Ví dụ:Long lanh /đáy /nước /in / trời-> 6 tiếng, 5 từ

2. Từ không biến đổi hình thái

Ví dụ:

Tiếng Việt:Tôitặnganh ấyquyển sách,anh ấychotôibó hoa. (dù thay đổi chủ ngữ, về mặt ngữ âm và chữ viết vẫn không thay đổi)

Tiếng Anh:Igivetohimthe book,hegivestomethe flowers. (thay đổi chủ ngữ và động từ theo sau, thay đổi ngữ âm -> ngôn ngữ biến hình)

3. Biện pháp chủ yếu để biểu thị ý nghĩa ngữ pháplà sắp đặt từ theo thứ tự trước sau và sử dụng các hư từ. Biểu hiện

Thay đổi trật tự sắp đặt từ (hoặc các hư từ được dùng) thì nghĩa của câu sẽ đổi khác.

Ví dụ 1:Tôi nói (thông báo)

-Tôiđangnói sao anh không nghe (nhắc nhở)

-Tôiđãnói mà anh không chịu nghe (trách móc)

-Tôivừanói mà anh không nghe (trách,nhắc)

Ví dụ 2:Tôi tặng cô ấy 1 quyển sách

-Cô ấy tặng tôi 1 quyển sách (khác nghĩa)

-Cô ấy tôi 1 quyển sách tặng(vô nghĩa)

III.Luyện tập

Bài 1

-Nụ tầm xuân1: bổ ngữ của động từhái

-Nụ tầm xuân2: chủ ngữ của động từnở

-Bến1: bổ ngữ động từnhớ /bến2: chủ ngữ động từđợi

-Trẻ1: bổ ngữ động từyêu /trẻ2: chủ ngữ động từđến

-Già1: bổ ngữ động từkính /già2: chủ ngữ động từđ

-Bống1: định ngữ cho động từcá /bống2: bổ ngữ động từthả

-Bống3: bổ ngữ động từthả /bống4: bổ ngữ động từđưa

-Bống5: chủ ngữ động từngoi, đớp /bống6: chủ ngữ tính từlớn

=> dù thay đổi về chức năng ngữ pháp nhưng những từ nay vẫn không thay đổi về hình thái (đây là điểm khác biệt với từ của các ngôn ngữ không cùng lọai hình )

Bài 2

-Anh ấy vừađirồi - Hehas gonealready

-Anh ấyđisáng nay - Hewenton the morning

Bài 3:Trong đọan văn có các hư từ:

-Đã: chỉ họat động xảy ra trước một thời điểm nào đó

-Các: chỉ số nhiều toàn thể của sự vật

-Để: chỉ mục đích

-Lại: chỉ sự tiếp diễn của hoạt động

-Mà: chỉ mục đích